Belastingboxen
Iedere ondernemer met inkomsten, heeft te maken met de belastingboxen van het belastingstelsel. Ook de belastingdienst werkt met het belastingboxen systeem. Voor verschillende soorten inkomsten zijn verschillende belastingboxen. Iedere box heeft verschillende belastingtarieven. Er zijn drie boxen (box 1, box 2 en box 3), die ieder bestaan uit het belastbaar inkomen van:
- het inkomen uit werk en woning.
- inkomen verkregen uit aanmerkelijk belang (ondernemers met een BV).
- inkomen uit sparen en beleggen.
Kijk voor een uitgebreidere uitleg van het boxensysteem op de site van de Belastingdienst. Hieronder zijn de twee belastingboxen, waarmee jij het meeste te maken hebt, verder uitgewerkt. Sparen voor later heeft als voordeel dat je nu meer fiscaal voordeel hebt en later minder belasting afdraagt. Dit noemen we de omkeerregel.
Box 1 Inkomen
Elke ondernemer met een inkomen valt voor de belastingdienst in box 1. In box 1 wordt er belasting betaald over het inkomen van de ondernemer. Het vermogen in deze box heet ook wel lijfrente. Sparen in de FOR kan sinds 1 januari 2023 niet meer. Fiscaal gunstig sparen voor later kan dus alleen privé in een lijfrente of via de werkgever met pensioen. De maximale hoogte van de lijfrente hangt af van het inkomen, de franchise en het reeds gespaarde pensioen. Dit wordt ook wel de jaarruimte genoemd. De formule voor het berekenen van de jaarruimte ziet er als volgt uit;
Jaarruimte (J) = Salaris – (Franchise lijfrente * 30%) – (6,27 * A-factor)
- Franchise lijfrente houdt in, het gedeelte van het inkomen waarover geen lijfrente opgebouwd kan worden. Dit heeft te maken met het feit dat iedereen een basispensioen krijgt in de vorm van AOW. Bijvoorbeeld franchise voor de lijfrente in 2025 is € 18.475;
- De A factor: Het bedrag van de aangroei van uw pensioen. Het pensioenfonds verstrekt jaarlijks een opgave op het Uniform Pensioenoverzicht (UPO).
Hieronder zijn de drie schijven met belastingpercentages gegeven:
- Tot €38.441 – 35,82 %
- Van €38.441 tot € 76.817 – 37,48 %
- Van € 76.817 en hoger – 49,50 %
Privé heeft PensioenVizier ons een heel duidelijk advies gegeven over onze situatie als ik met pensioen wil. Met berekeningen via het dashboard krijg je goed inzicht in het moment waarop het financieel mogelijk is om met pensioen te gaan.
Eerste schijf:
Over de eerste €38.441 betaal je 35,82 % belasting. Dit komt neer op een bedrag van €13.770
Tweede schijf:
Vervolgens betaal je van €38.441 tot € 76.817betaal je 37,48 % belasting. Dit komt neer op een bedrag van €14.383
Derde schijf
Als er daarna nog een bedrag over blijft betaal je 49,50 % over schijf 3.
Een van de kenmerken van een box 1 rekening (bancaire- of verzekeringslijfrente ) is dat het bedrag niet opneembaar is voor de AOW leeftijd. Dit houdt in dat als je geld nodig hebt voor pensioendatum, je dit vermogen niet aan kan spreken. Wil je toch geld opnemen uit je lijfrente dan belast de fiscus progressief met 49,5% plus een revisierente van 20%. Je houdt dan grofweg 30% van de som over….
Box 3 Sparen en beleggen.
In Nederland wordt belasting geheven over inkomsten uit vermogen en is de inkomstenbelasting opgedeeld in verschillende ‘boxen’, waarbij box 3 specifiek betrekking heeft op de belastingheffing over vermogen.
Dit vermogen bestaat onder meer uit spaargeld, beleggingen, een tweede huis en andere bezittingen, minus eventuele schulden.
Het vermogen waarover je geen belasting hoeft te betalen is in 2025 € 57.684 of € 115.368 samen met jouw fiscaal partner.
Voor de belastingheffing wordt uitgegaan van een vast, forfaitair rendement, ongeacht het werkelijke rendement dat behaald wordt met het vermogen. Dit fictieve rendement wordt belast tegen een vast tarief van 36% (in 2023 was dit nog 32%).
Het tarief wordt toegepast op het belastbaar inkomen uit sparen en beleggen. Dit belastbaar inkomen wordt berekend door de grondslag sparen en beleggen te vermenigvuldigen met een forfaitair rendement.
Dit forfaitair rendement verschilt per soort vermogen. We onderscheiden nu drie categorieën, te weten spaargeld, overige bezittingen en schulden. Voor iedere categorie gelden verschillende rendementspercentages. In 2025 zijn dat voorlopig de volgende rendementen:
Banktegoeden 1,03%
Belggingen/vastgoed 5,88%
Schulden 2,46%
Per saldo wordt dus over banktegoeden boven het vrijgesteld vermogen 0,37% (1,03% maal 36%) belasting geheven. Als de bankrente 1,7% bedraagt, dan bedraagt de effectieve belastingdruk dus 21% (0,37% gedeeld door 1,7%). Voor overige bezittingen geldt dat de effectieve belastingheffing in beginsel gelijk is aan 2,1% van het vermogen.
Met terugwerkende kracht naar 1 januari 2023 zijn de volgende veranderingen in box 3 doorgevoerd:
- Aandeel in een Vereniging van Eigenaren (VvE) én derdengelden bij een notaris of een gerechtsdeurwaarder vanaf 1 januari 2023 worden behandeld als spaar- en banktegoeden (voorheen viel dit onder ‘overige bezittingen’);
- Fiscale partners en ouders met minderjarige kinderen hoeven onderlinge vorderingen en schulden per 1 januari 2023 niet meer aan te geven in box 3.
Vanwege het fictieve rendement en het hoge belastingtarief kan de belastingheffing hoger liggen dan het werkelijk rendement. Denk daarbij bijvoorbeeld aan een vakantiewoning die niet wordt verhuurd of aan verpachte grond. Ondanks dat het rendement (zeer) beperkt is moet meer inkomstenbelasting worden betaald dan aan rendement wordt behaald.
Let daarom goed op dat over box 3 veel juridische procedures worden gevoerd met wisselende uitkomsten. Een ding is zeker, als u het niet eens bent met de aanslag in box 3, teken dan op tijd bezwaar aan.
Het is raadzaam een belastingadviseur te raadplegen om te onderzoeken of uw aanslag inkomstenbelasting in box 3 wel terecht is.
Kortom, belastingheffing over vermogen in box 3 is een complex onderwerp dat een impact kan hebben op de financiële planning van individuen en gezinnen.
Het kenmerk van een spaar- en beleggingsrekening in box 3 is dat het te allen tijde vrij opneembaar is. Dit houdt dus in dat als je geld nodig hebt, je dit vermogen aan kan spreken.
Meer weten over het belastingstelsel?
Wil jij meer weten over belastingboxen? Of andere pensioen gerelateerde zaken? Dat kan, neem contact met ons op via 088 9000 900 of klik hier om naar onze contactpagina te gaan.